Swiftlemesek ne olur…?
Mehmet Sinan ÖZ
mehmetsinanozcelik@gmail.com -
Yurtiçi para göndermek artık çoğumuz için oldukça hızlı ve pratik bir konu.
Bolca değindiğimiz, Bankacılık alt yapımızın sağlamlığı, rekabetin sunduğu yenilikçi ürünler ve son yıllarda gelen düzenlemeler ile hizmet bedelinin düşüklüğü, bizler için büyük avantaj.
Konu yurtdışına para göndermek olunca…işler değişiyor, sanki zaman akmıyor ;
Swift dediğimiz uluslararası finans kuruluşlarının ve bankaların mesajlaşma ve para gönderme platformu devreye giriyor.
İngiliz ekolünde, işler yavaş ve kesin adımlarla yapılır. Yıllar öncesinden gelen prensip ve metotlar ile çalışan sistemin patronları tahmin edeceğiniz üzere ABD ve İngiltere.
Swift üzerinden gerçekleşen yurtdışı transfelerinin çoğunda valör kaçınılmaz ( gönderdiğiniz paranın karşı tarafa +1,2 günde ulaşması ) .
Açıklamalarda kullanacağınız yanlış bir ifade, gönderdiğiniz paranızın aylarca blokede kalmasına neden olabilmekte.
Yada parayı gönderdiğiniz alıcınız ABD hazine bakanlığına ait OFAC yaptırım listesinde bulunması sizi biranda şüpheli kişi durumuna düşürebiliyor.
Swift’in patronu olan ABD ve İngiltere , bu sistem üzerindeki esas oyun ve kural kurucular, işlerine gelen konulara nasıl göz yumuyorlar ise işlerine gelmeyen konularda keskin uygulama değişikliklerine gidebiliyorlar, sistemi finansal bir intikam aracı gibi kullanabiliyorlar.
Tüm siyasi ve politik konuları bir yana bırakırsak, özellikle aynı coğrafyada bulunun ülkelerin ticaretini kısıtlayan bir silaha dönüşüyor olması özellikle bizim coğrafyamızda bulunan bir ülke için zaman zaman oldukça zorlayıcı olabiliyor.
Swift sistemi nasıl işliyor onu anlayalım.
ABD’deki bankaya, çalıştığınız Türk Bankası’ndan 1.000 USD göndermek için tuşa bastığınızda, Bankanız’dan ABD’deki muhabir bankaya bir mesaj gider ( muhabir banka ,işleme aracılık eden bankadır ) , mesajın içinde göndermek istediğiniz tutar, açıklama ve alıcı bilgileri, muhabir banka tarafından incelenir, herhangi bir sorun yoksa, alıcı bankaya mesaj iletilir, çalıştığınız Bankanın muhabir bankada 1.000 USD’lık işlemi karşılayacak limiti varsa paranız alıcıya ulaştırılır.
Şöyle örneklendirelim işlem limitini;
Bu örnekte hatalı bir şekilde giden mesajın 1 trilyon USD olduğunu varsayalım, böyle bir işlemin gerçekleşmesi mümkün olmaz…herhangi bir Türk bankasının muhabir bir bankada bu kadar yüksek bir işlem limitinin olması mümkün değildir…uluslararası olarak gerçekleşen her finansal işlem arkasında çalışan ilgili bankalara tahsis edilmiş LİMİTLER vardır, bu işlemler bu limitleri aşamaz…
Bu limitleri sıfırladığınızda otomatik olarak işlemleri de durdurmuş olursunuz.
Rusya’ya uygulanacak swift yaptırımları, Rusya’nın uluslararası finansal işlemler piyasasındaki etkinliğini kısıtlamak, ekonomik açıdan ülkeyi yıpratmak…
Swift sistemi geçmişte İran yaptırımlarında da İran aleyhine devreden çıkmış, sınır komşusu ve bolca ticareti olan bizleri de oldukça negatif etkilemişti.
Coğrafyamızda bu kaoslar, savaşlar bitmeyeceğine göre, swift gibi sistemlere göbekten bağlı olmak ne kadar makul…
Cevap hiç makul değil olmasa gerek.
Yine geçmişte başkaları da bu cevaba ulaşmış olacak ki Ülkelerin kendi para birimleri ile ticaret yapabilmesi için girişimlerde bulundular, fakat bu girişimler sonuçsuz kaldı.
Oynaklığı yüksek olan para birimleri yada buna kripto paraları dahil edebiliriz, günde yüzde 5-10 aşağı yukarı salınan para birimleri ile ticaret yapmak akıl karı değil.
Taraflar için yüksek risk içeren işlemler olduğu için karşılıklı uzlaşma uzak duruyor…
USD ve EUR’un etkisinden çıkmak isteyen ve inatla debelenip duran koca koca ülkeler, Rusya ve Çin mesela.
Bu koca koca Devletlerin Merkez Bankası kasalarında ; USD , EUR yada yerli para birimleri dışında bolca bulunan bir şey daha var.
Bu koca koca Devletlerin Merkez Bankası kasalarında ; USD , EUR yada yerli para birimleri dışında bolca bulunan bir şey daha var.
ALTIN…
Oynaklığının az olması, evrensel saflık standardı, kısıtlı yani değerli olması, özellikle riskin yükseldiği ortamlarda değer kazanıyor olması onun önemli avantajları.
Lakin…güya mobil değil. Transfer edilebilir değil. Külçe külçe taşınması mı gerekiyor acaba ?
Balya balya USD taşınmadığına göre…
Merkez bankalarında tutulan rezerv altının ülkeler arasında bir işlem limitini olacağını, ülkeler arasında kurulacak, blockchain tabanlı bir Altın transfer sistemi kurmak için harekete geçilmeli mi dersiniz ?
Altın tabanlı bir transfer sistemi kurmak, bugün 1000 TL’nizi 1000 TL olarak ( karşılığı 1 gr altın diyelim ) , dövize dönmeden, döviz talebi yaratmadan, Rusya’ya yada Japonya yada Kenya’ya aynı gün gönderebilmek demek.
Böyle bir sistem kurabilmek demek, sınır komşularınızda bitmeye kaosların ticaretinizi minumum şekilde etkilemesi demek…
Yada muhabir masrafından kurtulmak demek…
Daha da ilginci, çoğumuzun haberi olmadığı yurtiçinde çalışan böyle bir sistemimiz var.
Takasbank Altın Transfer sistemi son yıllarda aktif hale getirilen, 17 bankamız üzerinden , tarafların birbirine elektronik ortamda altın gönderebildiği son derece önemli bir proje..