Çağın dışında işler..
Mehmet Sinan ÖZ
mehmetsinanozcelik@gmail.com -
Telaş içinde yapılan yatırımlar çoğunlukla cezasız kalmıyor. Panik halinde TL’den kriptoya ve dövize kaçışın faturası bir kısmımız için ağır oldu.
Telaş sadece içsel bir motivasyon değil…bazen içinde bulunduğunuz sistemin dinamikleri de sizi alternatif kararlar almaya zorluyor inatla.
Uçurumun ucundayken sizi aşağıya atlamaya zorlamayan ama hadi atla bir şey olmaz deyip sırtınızı sıvazlayan görünmez bir el gibi.
Valör denilen bir mevzu var mesela halen yatırım ve finans dünyasında mesela..
İşlemin yapıldığı tarihle işlemin gerçekleştiği tarihi ifade eder valör.
Whatsapp’dan İstanbul-Tokyo arasında yazdığınız bir mesajın karşı tarafa varış süresini 1 sn olarak dikkate alırsak, okyanuslar altından giden aynı fiber kablolarla gönderdiğiniz paranın karşı tarafa 2,3 günde ulaşıyor olması, çoğumuza anlamsız geliyor artık.
Bir e-ticaret sitesinden sabah siparişini verdiğiniz ürünü öğleden aldığınız gün, aynı gün hisse senedi sattığınızda paranızı ancak 2 gün sonra alabilmek çok uçuk kaçık bir örnek…
Yada bugün sattığınız bir fonun bedelini 3 gün sonra almak..
Hele ki Türkiye gibi 1 saatte çok şeyin değişebildiği bir piyasada, t+2 ( 2 gün valörlü ) yada t+3 ( 3 gün valörlü ) gibi valör tarihlerinde işlem yapabilmek çok cesaret istiyor artık.
Bu gibi zorlayıcı nedenler insanları kriptovari yatırımlara itmeye devam ediyor.
Bu gibi çağın dışında kalan sebepler, bankacılık sistemimiz bir hayli gelişmiş olmasına rağmen müşterileri bankacılık sistemi dışına da itiyor.
Valör tarihlerinin revize edilmemesi demek, borsaya yada regüle piyasalara gelecek özellikle yeni nesil yatırımcının başka piyasalara kaçması, yurtiçinde kalması gereken fonların yurtdışında ne olduğu belirsiz varlıklar peşinde buhar olması demek oluyor…
TL’de aslında uygulamada fakat resmiyete kavuşmamış Dijital TL’ye geçilmemesi bu revizelerdeki bir engel.
Uygulamada olan bir mevzuyu inatla hayata geçirmeyi ertelerseniz, insanlar bir yolunu bulup kendilerini regüle piyasanın dışına atıyor…
Gece yarısı işlem yapabildikleri, sanalda olsa bunu görebildikleri platformlara geçiyorlar.
Yeni nesil bunu deneyimleyerek büyüyor, yani bu nesil, para kazanmaya başladığında bildiğimiz klasik bankacılığın müşterisi olmayacak manasına geliyor.
Türkiye ödeme sistemleri, internet bankacılığı gibi konularda geçtiğimiz 20 yılda tüm dünyaya örnek olacak bolca başarı hikayesi çıkarmıştı…Bu kadar iddialı olduğumuz bir konuda, geride kalıyor olmak yakışmıyor.